Yal köpekler ve diğer hayvanlar için çok önemli bir besin kaynağıdır ama bundan önce gelin sadık dostlarımızdan biraz konuşalım. Köpekler evcilleştirildiğinden beri bizi hem koruyan, hem de derdimizi dinleyen en sadık dostlarımız. Ekonomik imkanlara göre dostlarımıza vereceğimiz mama kalitesi de değişiyor elbet. Örnek olarak, köyde yaşayan insanlar, hem evi hem de diğer hayvanları koruma amacıyla köpek bakarlar. Bu dostlarımız, iri olduklarından dolayı doymaları zor oluyor. Çok yeme isteğiyle kümes hayvanlarına saldırmasını önleme amaçlı yal denen bir lapa köpek dostlarımızın başlıca yiyeceğidir.
Yal Ne Anlama Gelir?
Yal, genellikle inek gibi büyükbaş hayvanların, kimi zamanda çoban köpeklerinin yemesi içindir. Un ve kepeğin az tuzla sıcak su içinde karılmasıyla yapılan bir çeşit bulamaçtır. Köpekler ve sığırlar için hazırlanmaktadır. Sulu biçimde tüketilen, öğütülmüş tahıllar veya kepeğin sıcak suda haşlanmasıyla yapılan hayvan lapasıdır.
Köpeklere Ne Zaman Yal Verilmeli?
Yavrular 6 haftalıkken sütten kesilirler yada analarından ayrılırlar. O dönemden itibaren yal yemeye başlayabilirler. Yavrular günde 2 kere yal yiyebilirler. Ama enikler, doğduktan sonraki ilk 45-60 gün boyunca anne sütü almalıdırlar. Özellikle dişleri çıkana kadar anne sütü zorunludur.
Ergin köpeklerde, yal 2 kg kadar verilir. Buna ilaveten günde 25 gr et, haftada 3 kere haşlanmış ve fazla sert olmayan kemik verilir. Yetişkin bir kangal köpeği ortalama 65 kg civarındadır. Bu daha yüksek olabileceği gibi daha aşağılardada olabilir. Ortalama tüketim miktarı, kilosunun % 2-3’ü arasıdır. Yetişkin bir kangal köpeği günlük ortalama 3-4 litre kadar su tüketiminde bulunmalıdır.
Arpa Unu Ne İşe Yarar?
Diyet lifi içeren arpa unu;
- Bağırsak hastalıklarını önlemede yardımcıdır.
- Kolonda yaşanan hastalıklara karşı savaşır.
- Arpa unu, diyet liflerini kullanarak bağırsakların temizler.
Köpek Yalına Tuz Atılır mı?
Özellikle sıcak iklimde yaşayan ve terleyerek bir çok elektrolit kaybeden köpekler için tuz önemlidir. Mamada yetersiz oranda tuz kullanılması, kas krampları ve idrar sorunlarına sebep olabilir.
Yalı Hangi Köpek Dostlarımız Yer?
Oldukça ekonomik, doyurucu, protein bakımından oldukça besleyici bir üründür. Çoban Köpekleri, Malaklı Köpekler, Kangal Köpekleri, Akbaş, Dikkulak Köpeği, İnci Köpeği Zağar, Karaman Köpeği, Kars Kafkas Köpeği, Koyun Köpeği, Tarsus Çatalburun Köpeği, Türk Tazısı, Zerdeva Köpekleri için ideal köpek mamasıdır.
YAL TARİFİ
Ergin bir köpek için malzemeler :
- Büyük bir tencere yada tenekenin içine, 1.5-2 litre soğuk su konur ( sıcak su konmamalıdır, sıcak su unu topaklaştırır. )
- 3 yemek kaşığı arpa unu
- 1 avuç kemik tozu
- 1 bardak süt
- 3-5 yumurta
- Yoğurt
- Tuz
- 1 avuç hayvanlara verilen besi yeminden ( su yerine var ise kaynamış kemik suyu da olur)
Yapılışı :
- Kaynadıktan 1 dakika sonra soğumaya bırakılmalıdır.
Notlar :
- Soğuk suyla yapılması unun topaklanmasını engeller.
- Arpa unu liflidir, yal normalde arpa unu ile yapılır. O yoksa 1 yemek tabağı un konulmalıdır.
- İsteyen, malzeme yoksa sade arpa unu ile suyu karıştırıp verebilir. Fakat et suyu, yoğurt vb malzemeler ile tam içerikli bir destekleyici, ek besin olan yal yapılmalı.
- Yal içine ekmek doğranmasında sakınca yoktur.
- Kışın karabiber ve kırmızı toz biber ekmeyi sakın ihmal etmeyin iştah açıcıdır.
- Yalın kesinlikle karıştırarak fokur fokur en az 1 dakika kaynaması şarttır kıvamı ne koyu nede cıvık olmalıdır.
- Köpek dostumuzun kilosu önemlidir. Her 10 kilo için yarım kilo arpa unu ilave eder veya eksiltilmelidir.
ÖNEMLİ!
Sokaktaki yaşayan köpek dostlarımız yaşam hakkına saygı bekliyor. Kışın, vücut ısılarının dengede olması, hastalanmamaları kısacası hayatta kalabilmeleri için beslenmeleri gerekiyor. Yazın, orman yangınlarından sonra en yüksek seviyeleri gördüğümüz nem ve sıcaklıkta bol su tüketmeleri gerekiyor. Onlara bir kap mama, bir kap su vermeyi ihmal etmeyelim. Doğa bir bütündür. İnsanlığı üstün görmeyelim. Unutmayalım ki doğa, insansız yaşar; insan, doğasız yaşayamaz.